De kracht van delen

Al jaren verkeer ik in kringen, waarin gevraagd wordt of je iets wil delen. Vaak zit je dan ook daadwerkelijk in een kring of cirkel en is het de bedoeling dat je iets over jezelf deelt. Soms als onderdeel van een rondje, dus min of meer verplicht, soms vrijwillig. (Grappig, die woorden, kring, cirkel, en rondje.) Ik ben er zelf niet zo dol op, dat delen in een kring. Daar heb ik veel over nagedacht. Ik bedacht me onder andere dat het woord delen in zich heeft, dat je een ander iets van jezelf geeft. Dus dat het behoorlijk hebberig is om alles maar voor jezelf te houden. Die gedachte heeft me helaas nog niet meer plezier in het delen in een grote groep opgeleverd. Wel ben ik steeds meer één op één of in kleine groepjes gaan delen. Onlangs deelde ik mijn verdriet met mijn ex, de vader van mijn twee jongste kinderen. Het lukte me om er heel open en kwetsbaar over te zijn. En tot mijn verrassing knuffelde mijn ex mij bij ons afscheid en troostte hij mij met een liefdevolle tederheid, die mij in ons 16-jarige huwelijk nog nooit ten deel was gevallen. Ik kreeg iets van hem, doordat ik deelde en misschien gaf ik hem ook wel iets. (Het onderwerp van mijn verdriet ging niet over hem, dus dat zal zeker gescheeld hebben.)

In de relatietherapie, die ik geef, is dit delen steeds aan de orde. Een stel in mijn praktijk besloot, in tegenstelling tot wat zij gewend waren, om hun pijn en verdriet met elkaar te delen. Ik vroeg de man, nadat hij een diepe pijnlijke ervaring gedeeld had, wat er fijn aan het delen was. Hij antwoordde daarop dat hij zijn verdriet en pijn meer in het nu bracht, waarmee hij zelf ook meer in het nu aanwezig raakte en de ervaring daarmee zijn greep op hem verloor. Bovendien voelde zijn vrouw, als ontvanger van het gedeelde, zich meer verbonden met hem, meer betrokken. Doordat hij haar zijn pijn en kwetsbaarheid toevertrouwde, voelde zij zijn vertrouwen in haar en dat gaf haar de ervaring van betekenis te zijn voor hem. Het gedeelde verdriet kon verder bewegen, het bleef niet opgesloten in die ene persoon én het zorgde voor verbinding.

Dat is naar mijn idee de grote kracht van delen, dát wat er uitgesproken wordt, is niet meer hetzelfde op het moment dat het uitgesproken wordt. Het kan bewegen, transformeren. Alles is fluïde; op het moment dat je iets benoemt en daarmee erkent, is het blootgesteld aan het licht en kan het veranderen. Vaak hoor ik stellen zeggen, na iets te hebben gedeeld wat hen geraakt heeft, dat dat fijn is. Het verdriet of de pijn die van binnen opgesloten zat, is nu een bron van verbinding geworden en heeft zijn lading verloren.

Maar, je zult het vast wel herkennen, dat je het idee hebt, dat je iets vanuit kwetsbaarheid deelt en dat de ander niet ontvankelijk reageert, misschien zelfs afwerend. Misschien zat er toch een verwijt of schaamte in het gedeelde, waardoor het niet de openheid had, die nodig is om de ontvanger ontvankelijk te laten zijn. Misschien had de ontvanger zelf veel op zijn lever en of was ie nog zo met zijn/haar eigen pijn bezig, dat ie niet open kon staan voor het gedeelde. Delen is een kunst, wil ik maar zeggen. Het gaat erover dat je je zelf echt bloot geeft. En als je dat doet, dan is de kans groot dat het hart van de ander zich opent en jouw kwetsbaarheid ontvangen wordt.