De kracht van oogcontact

Een oefening die we gebruiken in onze training In Liefde Oefenen is eye-gazing. Geen idee waarom het in het Engels moet, maar oog-staren klinkt mij ook wat raar in de oren. Dat is wel wat het is. Je gaat tegenover elkaar zitten, stelt een tijd in en blijft elkaar onafgebroken in de ogen staren. Sommige stellen krijgen daar in eerste of tweede instantie de slappe lach van, maar over het algemeen wordt het als verrassend aangenaam ervaren. En dat komt omdat ook bij oogcontact, net als bij knuffelen/huidcontact, oxytocine vrijkomt. Oxytocine ontspant en versterkt de gevoelde verbinding. Ik zie vaak gebeuren dat de echtelieden in het oogcontact weer kunnen verzachten en geraakt worden. Niet zelden roept één van beide dan uit dat ze elkaar eigenlijk heel weinig (langdurig) aankijken. Dat is wel begrijpelijk, want ze worden steeds banger iets in de ogen van de ander te zien wat ze liever niet zien: Stel je voor dat je in de ogen van de ander teleurstelling of irritatie ziet. Maar daarmee verliezen ze ook de mogelijkheid om weer in verbinding te raken.

Ik kan me nog goed herinneren dat ik in de laatste jaren van mijn huwelijk schrok van de ‘levenloze’ ogen van mijn partner. En, ook ik, zoals zo veel mensen, betrok het op mezelf, of was niet in staat om dit op een liefdevolle manier ter sprake te brengen. Als ik de uitdrukking ‘levenloze ogen’ gebruik zie ik ook meteen de ogen van mijn vader voor me. Een blik die ik blijkbaar al in mijn jonge jaren op mezelf ben gaan betrekken. Het tegenovergestelde van een spiegel van mijn levendigheid, waardoor mijn levendigheid de kop ingedrukt werd. Dat deed ik natuurlijk zelf, maar onbewust en omdat ik concludeerde dat er geen prijs op gesteld werd. We willen gespiegeld worden in de ogen van de ander en we willen, met name in de ogen van onze ouders, ervaren dat we voor hen waardevolle mensen zijn.

De ogen waar wij wel makkelijk in kijken, zijn de ogen, het scherm, van onze telefoon, facebook en whatsapp. Er spreekt veel bevestiging uit. We worden beantwoord, gezien en geliked. Ik zie mensen vaak lachen als ze naar hun telefoon kijken.  Steeds vaker worden er artikelen en boeken gepubliceerd en staan er mensen op, die het hebben over het verslavingsgevaar van internet en de voortdurende beschikbaarheid ervan. Het gros van de mensen lijkt het wel lekker te vinden, die instant bevestiging. Het is veel enger om een ander, bekend of onbekend, mens aan te kijken, open en onbevangen.

Toch geloof ik dat mensen uiteindelijk naar echtheid verlangen. We verlangen naar echte authentieke aanwezigheid in relaties. En dus hoop ik ook dat de smartphone op den duur gaat vervelen en dat er mensen zijn die de discipline kunnen opbrengen om die andere weg in te slaan. Misschien kan je het gewoon eens proberen, als je bij de kassa in de rij staat, als je in de trein zit of gewoon op straat loopt. Om je heen kijken en iemands blik vangen en het oogcontact gewoon eens wat langer vasthouden en kijken wat er dan in je lijf gebeurt. Of tijdens het kerstdiner met je geliefden; kinderen, partner of ouders, kijk elkaar aan, zak weg in zijn of haar ogen en ervaar de ontspanning en verbinding die dat geeft. En kijk ook eens als het onaangenaam is, blijf kijken en stel jezelf gerust, dan zal je merken dat je rustiger wordt.

Ik wens je hele fijne, verbonden, feestdagen. Veel rust, om te ontspannen en elkaar eens goed in de ogen te kijken!